🔺️ تکلیف مهارتی و تکلیف عملکردی
▫️

🗨 تکلیف مهارتی
تکالیف مهارتی یا مهارت‌محور، تکالیفی هستند که به دانش‌آموز کمک می‌کنند تا مهارت‌های خاص و پایه را در یک موضوع خاص تقویت کند. هدف، پرهیز از تکرار صرف اطلاعات و تمرکز بر توسعه مهارت‌هایی مانند:
مهارت‌های‌سوادپایه: خواندن روان، نوشتن منظم، حساب و کتاب ساده.
مهارت‌های‌تفکر: تفکر انتقادی، خلاقیت، مشاهده دقیق.
مهارت‌های‌زندگی: مسئولیت‌پذیری، کار گروهی، برنامه‌ریزی.
مثال: از دانش‌آموز خواسته می‌شود یک گزارش مشاهداتی از یک گیاه را در حیاط مدرسه تهیه کند تا مهارت‌های مشاهده کردن، نوشتن و سازماندهی اطلاعات او تقویت شود.

#تکلیف‌مهارتی در درس فارسی
هدف: تقویت مهارت خلاصه‌نویسی و درک مطلب.
فرض کنید دانش‌آموزان در کلاس با مفهوم «سفرنامه‌نویسی» آشنا شده‌اند.
عنوان: خلاصه نویسی از متن (سفرنامه).
شرح: یکی از حکایات یا بخش‌های کوتاه از کتاب فارسی (مثلاً بخش مربوط به درس سفرنامه)، یا یک متن کوتاهِ آموزشیِ مجزا، به دانش‌آموز داده می‌شود. از او خواسته می‌شود که فقط در سه جمله یا یک پاراگراف ۵ سطری، هدف اصلی و اتفاقات مهم آن متن را بنویسد.
نتیجه: یک پاراگراف کوتاه و فشرده که نشان می‌دهد دانش‌آموز توانسته نکات اصلی متن را استخراج کند. (تمرین یک مهارت خاص).

🗨 تکلیف عملکردی
تکالیف عملکردی، نوعی از ارزشیابی هستند که از دانش‌آموز می‌خواهند تا دانش و مهارت‌های آموخته‌شده را در یک موقعیت واقعی و معنادار به کار ببندد و یک محصول یا اجرا ارائه دهد. این تکالیف، پیچیده‌تر و جامع‌تر از تکالیف مهارتی هستند و معمولاً مهارت‌های سطح بالاتر مانند حل مسئله و استدلال را درگیر می‌کنند.
هدف اصلی این است که دانش‌آموز نشان دهد چقدر می‌تواند آموخته‌هایش را از محدوده‌ی کتاب درسی خارج کرده و در عمل پیاده‌سازی کند.
مثال: به دانش‌آموزان گفته می‌شود که یک مناظره در مورد موضوعی اجتماعی (مثلاً اثرات شبکه‌های اجتماعی) برگزار کنند. این تکلیف از آن‌ها می‌خواهد تا همزمان از مهارت‌های تحقیق، تفکر انتقادی، استدلال و مهارت‌های ارتباطی (عملکرد) استفاده کنند.
هر دوی این تکالیف در مجموع با هدف جایگزین کردن تکالیف سنتی (مانند حفظ کردن و رونویسی) و ایجاد یادگیری عمیق‌تر و مادام‌العمر طراحی شده‌اند.

#تکلیف‌عملکردی در درس علوم
هدف: استفاده از دانش و مهارت‌ها برای حل یک مشکل واقعی و ارائه یک محصول کامل.
فرض کنید دانش‌آموزان در مورد منابع آب و حفاظت از محیط زیست آموزش دیده‌اند.
عنوان: طرح «نجات آب» در خانه یا مدرسه.
شرح: از دانش‌آموز خواسته می‌شود تا به مدت یک هفته، میزان مصرف آب خانواده خود یا مدرسه را (در صورت امکان) بررسی و ثبت کند. سپس، باید با استفاده از آموخته‌هایش، یک برنامه عملیاتی و توجیهی ارائه دهد که نشان دهد چگونه می‌توان در آن محیط، مصرف آب را به کمترین حد ممکن کاهش داد.
نتیجه: دانش‌آموز باید یک پوستر طراحی کند یا یک ارائه شفاهی تهیه کند که شامل موارد زیر باشد:
- جدول ثبت مصرف فعلی.
- لیست ایده‌های پیشنهادی برای کاهش مصرف